სახალხო დამცველის განცხადება აუტიზმის მსოფლიო დღესთან დაკავშირებით
გაეროს გენერალური ასამბლეის რეზოლუციის შესაბამისად, ყოველი წლის 2 აპრილს მსოფლიოში აუტიზმის შესახებ ცნობიერების ამაღლების დღე აღინიშნება. ამ დღის დაწესებიდან 17 წლის შემდეგ, მისი დატვირთვა კიდევ უფრო გაფართოვდა და ცნობიერების ამაღლებასთან ერთად მოიცავს აუტიზმის მქონე პირთა საზოგადოებრივ ცხოვრებაში ჩართვას, მათ პატივისცემას, ამ პირთა მიერ თემისა და მსოფლიოს განვითარებაში შეტანილი წვლილის აღიარებას.
2025 წლის მთავარი თემაა „ნეირომრავალფეროვნების განვითარება და გაეროს მდგრადი განვითარების მიზნები (SDGs),“ რაც ყურადღებას ამახვილებს ნეირომრავალფეროვნებისა და გლობალური მდგრადობის ძალისხმევის თანხვედრის მნიშვნელობაზე.
საქართველოში აუტიზმის მქონე პირები მათი უფლებებისა და თავისუფლებების განხორციელების პროცესში კვლავ დაბრკოლებებს აწყდებიან. მწვავედ დგას ამ პირთა ინდივიდუალურ საჭიროებებზე მორგებული, დამოუკიდებელი ცხოვრების ხელშემწყობი და მხარდამჭერი სერვისების დანერგვის საკითხი. რამდენიმე მუნიციპალიტეტში არსებული სარეაბილიტაციო პროგრამები მხოლოდ არასრულწლოვანებისთვის მოქმედებს და აუტიზმის მქონე ზრდასრულებისთვის კვლავ მიუწვდომელია.
პრობლემურია აუტიზმის მქონე პირთა ჯანმრთელობის დაცვის სერვისებზე წვდომა. გონივრული მისადაგების პრინციპის უგულებელყოფა და სამედიცინო პერსონალთან კომუნიკაციის სირთულეები დამატებით ბარიერებს ქმნის ჯანმრთელობის დაცვის უფლების რეალიზების პროცესში. ამ დრომდე არ არის განვითარებული აუტიზმის მქონე პირებისა და მათი ოჯახების ფსიქო-სოციალური მხარდაჭერაზე ორიენტირებული სერვისები. გამოწვევას წარმოადგენს ხარისხიანი ინკლუზიური განათლების მიწოდება, გადაწყვეტილების მიღების პროცესში არსებითი მონაწილეობა და საზოგადოებაში სტიგმის შემცველი დამოკიდებულება, მათ შორის, პოლიტიკოსების მხრიდან დისკრიმინაციის წამახალისებელი განცხადებები.
საქართველოს სახალხო დამცველი კიდევ ერთხელ მოუწოდებს ცენტრალურ და ადგილობრივ ხელისუფლებას, დაინტერესებული პირების ჩართულობით, სათანადო ძალისხმევა გასწიონ აუტიზმის მქონე პირებთან დაკავშირებით ცნობიერების ამაღლების, ინკლუზიური საზოგადოების ფორმირების, ამ პირთა რეალიზებისა და დამოუკიდებელი ცხოვრების ხელშეწყობის, მათ ჯანდაცვისა და უწყვეტ სარეაბილიტაციო პროგრამებზე წვდომის უზრუნველსაყოფად.
